«Ադրբեջանը երբեք անկախություն չի տրամադրի Լեռնային Ղարաբաղին». Իլհամ Ալիև
Թուրքական TRT Haber հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախագահ
Իլհամ Ալիևն անդրադարձել է Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորմանը.
«Ղարաբաղյան
հակամարտության կարգավորումը գտնվում է միջազգային իրավունքի հարթության
վրա: Անհնար է հանգել որևէ պայմանավորվածության միջազգային իրավունքի
շրջանակներից դուրս: Նախ ցանկանում եմ նշել, որ Լեռնային Ղարաբաղը պատմական
և վաղեմի ադրբեջանական տարածք է (մինչև 20-րդ դարի առաջին քառորդը
միջազգային հանրությանն անծանոթ է եղել «ադրբեջանցիներ» բառը, փոխարենը
Արևելյան Անդրկովկասում ապրող թյուրքական և իրանական ծագում ունեցող քոչվոր
և կիսաքոչվոր մահմեդական ցեղախմբերի համար քաջ հայտնի է եղել «կովկասյան
թաթարներ» բառը՝ այլ հավաքական անվանում չլինելու պատճառով.- 1in.am):
«Ղարաբաղ»
բառը դա մերն է, հայերենով այդ բառը որևէ իմաստ չի նշանակում (միջնադարում
պարսիկները տարածաշրջանի դաշտային մասն անվանում էին Բաղ-ե-Սեֆիդ (Սպիտակ
այգի), իսկ լեռնային հատվածը Բաղ-ե-սիյահ (Սև այգի), որն էլ հետագայում
թյուրքալեզու ցեղերը թարգմանեցին` անվանելով Ղարաբաղ.- 1in.am):
1923
թվականին Լեռնային Ղարաբաղին շնորհվեց ինքնավար մարզի կարգավիճակ
Ադրբեջանի սահմաններում (դրանով իսկ 1920 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Ազգերի
լիգայի կողմից վիճելի որակված տարածքների նշանակալի մասն ուղղակի բռնակցվեց
Ադրբեջանին ԼՂԻՄ-ի սահմաններից դուրս մնաց Լեռնային Ղարաբաղի մի մասը՝
Գյուլիստան, Քարավաճառ, Քարահատ (Դաշքեսան), Բերձոր, Շամխոր և այլն.-
1in.am):
Անգամ խորհրդային ժամանակներում Լեռնային Ղարաբաղի
վարչական սահմանները որևէ կերպ կապված չեն եղել (կապ չեն ունեցել)
Հայաստանի վարչական սահմանների հետ, ինչը նշանակում էր, որ այն Ադրբեջանի
ներսում փոքր մարզ էր (1926-1928 թվականներին հրատարակված քարտեզներում
(ԽՍՀՄ ատլաս, Մոսկվա 1926 թ., Սովետական մեծ հանրագիտարան, Մոսկվա, 1926
թ., Կարմիր բանակի ռազմատեխնիկական գերատեսչության քարտեզներ, Դոնի Ռոստով,
1926-1928 թթ.) Հայկական ԽՍՀ-ն և ԼՂԻՄ-ը ընդհանուր և բավական երկար սահման
են ունեցել հենց Քարավաճառի (Քելբաջար) ու Բերձոր (Լաչին) շրջաններում.-
1in.am):
Ոչ մի երկիր, այդ թվում՝ նաև Հայաստանը չի ճանաչել
Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը: Մենք պետք է վերադարձնենք մեր տարածքները
և մեր փախստականներին: Մենք դեմ չենք, որ ներկայումս Լեռնային Ղարաբաղում
բնակվողները շարունակեն ապրել այնտեղ: Ադրբեջանը բազմազգ երկիր է: Պետք է
վերականգնվեն միջազգային իրավունքի նորմերը:
Եթե Հայաստանը հաշվի
առնի այն, որ իրավիճակը գնալով փոխվում է հօգուտ Ադրբեջանի, ապա նա կլքի
գրաված տարածքները: Ադրբեջանական պետությունն ու ժողովուրդը երբեք
անկախություն չեն տրամադրի Լեռնային Ղարաբաղին: Որքան շուտ Հայաստանը դա
հասկանա, այնքան ավելի լավ: Հայաստանը ցանկանում է Լեռնային Ղարաբաղը
տեսնել որպես անկախ պետություն, սակայն նա պետք է հետ կանգնի իր այդ
դիրքորոշումից:
Մենք երբեք չենք համաձայնի դրան: Մենք հարցի
լուծումը տեսնում ենք միջազգային իրավունքի նորմերի շրջանակներում: Մենք
փորձում ենք դա անել խաղաղ ճանապարհով, բանակցությունների միջոցով: Ոչ ոք
չի ցանկանում, որ վերսկսվի պատերազմը: Մենք չենք ցանկանում, որ նորից
արյուն թափվի»:Հղում 1in.am
|