Մինչև չիմանանք, թե ինչ ենք ուզում
Ինչ է ուզում միջազգային հանրությունը Ղարաբաղի հարցում և ինչ է ուզում
միջազգային հանրությունը Հայաստանի ներքաղաքական զարգացումներում, և արդյոք
որքանով են այդ ուզածները իրար հտ փոխկապակցված և որը որից է բխում: Այդ
հարցերը թերևս էական են հասկանալու համար, թե ինչ է կատարվում այսօր
Հայաստանի ներսում և Հայաստանի շուրջ: Որ կատարվում է ճակատագրական,
վճռորոշ ինչ որ գործընթաց, թերևս վեր է կասկածից: Բայց թե հատկապես ինչ,
հատկապես որ ուղղությամբ, հատկապես ներքինն է Ղարաբաղի համար, թե Ղարաբաղն է
ներքինի համար, այդ հարցերի պատասխանները շատ մշուշոտ են:
Նկատելի
է նաև, որ թե արտերկրում, թե Հայաստանի ներսում շատ քիչ ցանկություն կա
հասարակությանը տալ այդ հարցերի վերաբերյալ պատասխաններ: Առավելագույնը
բավարարվում են միայն ակնարկներ հղելով: Մյուս կողմից, միգուցե իրավիճակը
հենց այնպիսին է, որ դրանից ավելին ոչ ոք չի էլ կարող ասել հասարակությանը,
համենայն դեպս քաղաքականության սուբյեկտներից: Բանն այն է, որ նրանց համար
էլ թերևս հայտնի չէ, թե ով ով է և ինչ է ուզում: Միջազգային հանրություն
ասվածն այսօր չունի մեկ դեմք: Նույնիսկ երկուսը չունի` ԱՄՆ կամ Ռուսաստան:
Այսօր դեմքերը շատ են, և դրանից էլ շատանում են դեպքերը տարբեր
ռեգիոններում: Հետևաբար դժվար է միարժեք ասել, թե ով ինչ է ուզում, կամ
այսինչը ով է ուզում և ով չի ուզում:
Ահա այդ բարդ և դժվարին
իրավիճակում, այդ հորձանուտում կուլ չգնալու համար Հայաստանի
հասարակությունը թերևս ունի մի ելք` որոշել, թե ինքն ինչ է ուզում: Ինչ ենք
մենք ուզում մեր իսկ պետությունից, ինչ ենք մենք ուզում Ղարաբաղի հարցում,
ինչ ենք մենք ուզում ԱՄՆ-ից, Ռուսաստանից, Եվրոպայից, Թուրքիայից,
Վրաստանից, Իրանից, Չինաստանից, անգամ Ադրբեջանից:
Ինչ ենք մենք
ուզում, ինչպես ենք մենք պատկերացնում մեր պետության ապագան, որպես
պետության կրող մեր փոխհարաբերությունների ապագան այլ պետությունների, այլ
սուբյեկտների, այլ քաղաքակրթությունների և արժեհամակրգերի հետ: Միևնույն է,
ուրիշների ուզածը հասկանալու մեր փորձերը ապարդյուն են լինելու, քանի դեռ
մենք մեր ուզածը ամբողջությամբ, կամ հնարավորինս ամբողջությամբ չենք
կարողացել հասկանալ ու ձևակերպել, չենք հստակեցրել ինքներս մեզ համար: Մենք
մեզ պետք է հասկանանք, աշխարհին հասկանալու համար: Եվ այդ ժամանակ միայն
մենք կունենանք վտանգներից խուսափելու, մարտահրավերներին դիմակայելու
հնարավորություն: Կօգտագործնք այդ հնարավորությունը, թե ոչ, դա այլ խնդիր
է: Բայց մենք այսօր այդ հնարավորությունը չունենք էլ, քանի որ մենք մեր իսկ
ուզածի մասին չունենք հավաքական պատկերացում, չունենքն կոնսենսուսային
բանաձև մեր ապագայի վերաբերյալ: Առանց այդ բանաձևի հարցը լուծելու, մնացյալ
բանաձևների որոնումներում մենք չենք կարող հաջողություն ակնկալել:
Առավելագույնը
ունենալու ենք թվացյալ հաջողություն, հպանցիկ հաղթանակ: Դժբախտաբար, մեր
անկախության տարիները հաստատեցին այդ պարզ ճշմարտությունը, որի
վկայությունը դարձավ մեր հաղթանակի այսօր հեղհեղուկ դարձաձ ու վտանգված
ապագան:
Հղում 1in.am
|